วิธีดูปลาเสือตอ (เบื้องต้น)

โดย Nirundon Nid Tanongsakmontri

วิธีดูปลาเสือตอ ว่าเป็นปลาเสือตอจากที่ไหน? เป็นปลาเสือตอเขมร หรือ ปลาเสือตออินโด แล้วเป็นเสือตอลายอะไร? นับว่าเป็นเรื่องที่น่าปวดหัวสำหรับคนที่พึ่งหัดเลี้ยงใหม่ๆ ดูยังไงมันก็เหมือนๆ กันหมด หลังจากที่มึนและงงมานานตอนนี้ผมพอดูเป็นแล้วครับ เลยอยากรวบรวมข้อมูลมาให้คนพึ่งหลงรักปลาเสือตอได้ศึกษา วิธีดูปลาเสือตอ แบบเบื้องต้นกัน

วิธีดูปลาเสือตอ (เบื้องต้น)

ปลาเสือตอที่มาจากแต่ละแหล่งกำเนิดจะมีลักษณะเฉพาะของมัน และเมื่อนำมาพิจารณาร่วมกับสีและลาย เราก็จะได้ วิธีดูปลาเสือตอ (เบื้องต้น) ครบทุกชนิดและทุกลาย นั่นเอง

1. แหล่งกำเนิดและถิ่นฐานของปลาเสือตอ

ปลาเสือตอ และญาติพี่น้องของมันทั้งหมดจัดอยู่ในวงศ์ ปลาเสือตอ (Datnioididae) โดยแหล่งกำเนิดหลักๆ มี 3 แหล่ง..

• แหล่งแรกคือปาปัวนิวกีนี ในประเทศอินโดนิเชีย ดังนั้นชื่อของมันก็คือ “ปลาเสือตอปาปัวนิวกีนี” มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Datnioides campbelli ปลาชนิดนี้ไม่ค่อยได้รับความนิยมเท่าใดนักเนื่องจากความสวยงามสู้ ปลาเสือตอเขมรและปลาเสือตออินโดนีเชียไม่ได้
• แหล่งที่สองคือประเทศอินโดนีเชีย หรือที่เรียกกันว่า “ปลาเสือตออินโด” มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Datnioides microlepis ซึ่งเป็นปลาชนิดที่มีขายกันทั่วไปในประเทศไทยทุกวันนี้  ปลาเสือตอจากอินโดนีเชียมีทั้งแบบที่เป็นลายใหญ่และลายคู่ แต่ในทางวิทยาศาสตร์จะจำแนกชนิดด้วยแหล่งที่มาของปลาเสือตอเท่านั้น โดยไม่มีการจำแนกชนิดตามลายของมันแต่อย่างใด ดังนั้นปลาเสือตอทั้งลายใหญ่และลายคู่จากอินโดจะใช้ชื่อทางวิทยาศาสตร์เป็นชื่อเดียวกัน
• แหล่งสุดท้ายคือ ในประเทศไทย กัมพูชา และเวียดนาม ปลาลายใหญ่และลายคู่จากแหล่งนี้มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ที่เหมือนกันว่า Datnioides pulcher แต่ในวงการปลาเสือตอประเทศไทยจะเรียกปลาจากแหล่งนี้ว่า “ปลาเสือตอเขมร” เนื่องจากปลาที่ขายกันอยู่นั้นมาจากเขมร ส่วนเสือตอไทยนั้นสูญพันธ์ุไปจากธรรมชาติแล้ว ตามบทความ เพื่อระลึกถึงการจากไป ปลาเสือตอพันธุ์ไทย ที่เคย share ให้อ่านกัน

ในปัจจุบันมนุษย์ยังไม่สามารถทำการเพาะพันธ์ุปลาเสือตอทั้งจากเขมรและจากอินโดได้ ปลาเสือตอจึงมีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์อยู่ในระดับสูง

นอกจากนั้น..บริเวณลุ่มแม่น้ำโขงและแม่น้ำสาขาในไทย ยังมีการค้นพบ “ปลาเสือตอลายเล็ก” อีกด้วย ในทางวิทยาศาตร์ก็แยกมันออกมาเป็นอีกสายพันธุ์หนึ่งโดยให้ชื่อว่า Datnioides undecimradiatus ในปัจจุบันมีการจับมาขายกันเป็นจำนวนมาก แต่เป็นที่น่ายินดีว่ากรมประมงสามารถเพาะพันธ์ุปลาเสือตอลายเล็กได้แล้ว

ภาพที่ 1 : ภาพรวมญาติและตระกูลของ ปลาเสือตอ (ขอบคุณภาพจาก lovefishclub.com)

2. สีและลายของปลาเสือตอ

ในการเลือกซื้อปลาเสือตอ หลังจากดูความสมบูรณ์ แข็งแรงของปลาเช่น รูปร่างปกติ หลังไม่หัก ปากไม่เบี้ยว ครีบอยู่ครบ ตาไม่บอด สิ่งที่เราจะดูต่อไปก็คือ…สีและลาย

สี..เอาที่ชอบเลยครับว่าชอบโทนไหน อย่าให้ดำเป็นพอ เพราะหากดำมากๆ แล้ว สีอาจจะไม่สว่างเป็นเหลืองลายดำให้เห็นเลย  หรือบางตัวจะเปลี่ยนสีตามอารมณ์ เดี๋ยวดำ เดี๋ยวเหลือง แบบนี้เค้าเรียก “สีไม่นิ่ง” ดังนั้นเวลาเลือกดูตัวที่สีไม่เปลี่ยนไปเปลี่ยนมา และสีควรจะสว่างตลอดเวลาโดยไม่ต้องใช้ปลาอื่นมาไล่สี

สำหรับลาย สิ่งแรกที่ต้องดูก่อนเสมอคือ…ลายทั้งสองด้านของลำตัวเหมือนกันหรือไม่?

ลายของปลาเสือตอต้องมีจำนวน ความกว้างของแถบ รูปทรง สี และตำแหน่ง เหมือนกันทั้งสองด้าน

ถ้าไม่เท่าเช่น ลายคู่ด้านหนึ่ง ลายใหญ่อีกด้าน (ใหญ่ข้างคู่) หรือ ใหญ่ด้าน  อีกด้านเป็นลายตัววี (ใหญ่ข้างวี) หรือ คู่ด้าน อีกด้านเป็นวี (คู่ข้างวี) รวมถึงลายสองข้างเป็นแบบเดียวกันแต่ ลายไม่เหมือนกัน เช่น ลายคู่ ทั้งสองด้าน แต่ขนาดและตำแหน่งของแถบสองด้านไม่เหมือนกัน ทั้งหมดนี้คือ “ลายเสีย”  หรือ ” ลายผสม” ที่คนไม่นิยมเล่นกัน เป็นปลาที่เค้าคัดทิ้งแล้วนำมาขายในราคาถูก

ซึ่งในบทความนี้ผมจะขอพูดถึงเฉพาะลายที่เป็นมาตราฐาน คือ ลายใหญ่ ลายคู่ และ ลายเล็กเท่านั้น

ปลาเสือตอลายใหญ่

ปลาเสือตอลายใหญ่ คือลายที่เป็นที่หายากที่สุด เป็นที่ต้องการมากที่สุด และราคาสูงที่สุดในบรรดาวงศ์ปลาเสือตอทั้งหมด แต่ปลาเสือตอลายใหญ่จากไทย เขมร และเวียดนาม (เรียกรวมๆ ว่า ปลาเสือตอลายใหญ่เขมร) ถือว่าเป็นสุดยอดของปลาเสือตอ ทั้งสวยที่สุด หายากที่สุด และแพงที่สุด

ปลาเสือตอลายใหญ่เขมร

• ชือภาษาอังกฤษ : Siamese Tigerfish
• ชื่อย่อ : ST
• ลักษณะทั่วไป : มีรูปร่างแบนข้าง ปากยาวสามารถยืดได้ ครีบก้นเล็กมีก้านครีบแข็ง 3 ชิ้น ครีบหลังแบ่งเป็น 2 ตอน ตอนหน้าเป็นก้านครีบแข็งมีเงี่ยง 13 ชิ้น ตอนหลังเป็นครีบอ่อน ส่วนหัวมีลักษณะค่อนข้างชัน เกล็ดเป็นแบบสาก
• สีและลาย : พื้นลำตัวสีเหลืองแวววาวเหมือนทอง บางตัวจะออกสีน้ำตาล มีแถบสีดำคาดในแนวเฉียงเหมือนกับลายเสือรวม 6 แถบ หรือ 7 แถบ โดยเส้นที่ 3 และ 4 จะมีขนาดใหญ่กว่าเส้นอื่น
• ราคา : นิ้วละประมาณ 10,000 บาทขึ้นไป (ปกติปลาที่เข้ามาขายจะมีขนาดไม่ต่ำกว่า 6-7 นิ้ว)
• จุดสังเกตุ :
  -ลายบนลำตัวมี 6 และ 7 แถบ (แต่ส่วนใหญ่เป็น 6 แถบ) ดังนั้นถ้ามี 6 แถบ มันคือเสือตอลายใหญ่จากเขมรแน่นอน (เพราะปลาเสือตอลายใหญ่จากอินโดนีเซียมักมีลายบนลำตัว 7 แถบ)
  -ถ้าลายที่ 4 และที่ 5 เชื่อมต่อกัน  (ดูภาพที่ 2 ตัวซ้ายบน) มักเป็นเสือตอลายใหญ่จากเขมร
  -ถ้าดั้งหัก มักเป็นเสือตอลายใหญ่จากเขมร (ดูภาพที่ 3 ประกอบ) ขณะที่ปลาจากอินโดนีเซียบริเวณหัวจะมีลักษณะความชันค่อนข้างน้อย
  -สีจะเข้มและสวยกว่าปลาอินโด

ภาพที่ 2 : เปรียบเทียบปลาเสือตอลายใหญ่จากเขมรและอินโด (ขอบคุณภาพจาก lovefishclub.com)

ปลาเสือตอลายใหญ่อินโด

• ชือภาษาอังกฤษ : Indo Tigerfish
• ชื่อย่อ : IT
• ลักษณะทั่วไป : ลักษณะค่อนข้างคล้ายปลาเสือตอเขมร แต่ลำตัวจะมีขนาดแคบกว่าและส่วนหัวจะไม่ชันเท่าปลาเสือตอเขมร
• สีและลาย : ลำตัวสีเหลืองอ่อนคล้ายสีของกล้วย ลายสีดำจะมี 7 แถบเสมอ
• ราคา :  นิ้วละประมาณ 1,000 บาทขึ้นไป (ขนาดที่ขายมีตั้งแต่ 2 นิ้วขึ้นไป)
• จุดสังเกตุ :
  -สีเหลืองคล้ายกล้วยหอม สีอาจจะเปลี่ยนตามอารมณ์หรือสิ่งแวดล้อม (หรือที่เรียกกันว่า “สีไม่นิ่ง”)
  -ลายบนลำตัวมี 7 แถบเสมอ

-ส่วนหัวค่อนข้างลาดเอียง ไม่ชันเหมือนปลาเสือตอเขมร

-ลำตัวจะแคบกว่าปลาเสือตอเขมร

-จากภาพที่ 2 จะเห็นได้ว่าปลาอินโด แถบที่ 4 ด้านบนมักจะกว้างกว่าด้านล่าง (ทำให้เส้นแถบดูไม่เป็นเส้นตรง)

ปลาเสือตอลายคู่

ปลาเสือตอลายคู่คือชนิดที่มีขายมากที่สุดในท้องตลาดขณะนี้ ซึ่งเป็นปลาเสือตอลายคู่จากอินโดนีเชีย ส่วนลายคู่เขมรนั้น นานๆ จะมีให้เห็นกันซักตัวหนึ่งเพราะปลาเสือตอเขมรส่วนใหญ่จะเป็นลายใหญ่ จากภาพที่ 3 ด้านล่างจะเห็นได้ว่าความแตกต่างระหว่างปลาสือตอลายใหญ่และลายคู่ จะเป็นดังนี้…

จากภาพที่ 3 ปลาเสือตอลายใหญ่ (2 ตัวซ้าย) จะมีแถบที่ 3 เป็นแถบใหญ่แถบเดียวไม่ว่าจะเป็นปลาแบบ 6 ขีดหรือ 7 ขีดก็ตาม
ถ้าเราเอาแถบที่ 3 ของปลาเสือตอลายใหญ่มาแบ่งเป็น 2 แถบแบบที่แคบกว่า ก็จะกลายเป็นแถบที่ 3 และแถบที่ 4 ในปลาเสือตอลายคู่นั่นเอง

ดังนั้นผมว่าน่าจะเรียกว่า ลายเดี่ยวกับลายคู่ มากกว่านะ

ภาพที่ 3 : เปรียบเทียบปลาเสือตอลายใหญ่และลายคู่ (ขอบคุณภาพจาก lovefishclub.com)

ปลาเสือตอลายคู่เขมร

• ชือภาษาอังกฤษ : Siamese Tigerfish
• ชื่อย่อ : ST
• ลักษณะทั่วไป : เหมือนปลาเสือตอเขมรลายใหญ่
• สีและลาย : เหมือนปลาเสือตอเขมรลายใหญ่ ในภาพที่ 3 สังเกตุความแตกต่างของลายใหญ่ 7 ขีดกับลายคู่ 7 ขีดได้จากแถบที่ 3 ของลายใหญ่ตัวล่างซ้าย กับ แถบที่ 3 และ 4 ของลายคู่ตัวขวามือ
• ราคา : นิ้วละประมาณ 10,000 บาทขึ้นไป (ปกติปลาที่เข้ามาขายจะมีขนาดไม่ต่ำกว่า 6-7 นิ้ว)
• จุดสังเกตุ :
  -ลายบนลำตัวมี 7 แถบเสมอ
  -ถ้าลายที่ 5 และที่ 6 เชื่อมต่อกัน  (ดูภาพที่ 4 ตัวซ้าย) มักเป็นเสือตอลายใหญ่จากเขมร
  -ขอบของแถบสีดำจะเปรอะ ไม่เรียบ คมเท่าปลาอินโด

ภาพที่ 4 : เปรียบเทียบปลาเสือตอลายคู่เขมรและอินโด (ขอบคุณภาพจาก lovefishclub.com)

ปลาเสือตอลายคู่อินโด (บอร์เนียว)

• ชือภาษาอังกฤษ : Indo Tigerfish
• ชื่อย่อ : IT
• แหล่งที่มา : หมู่เกาะบอร์เนียว ประเทศอินโดนิเซีย
• ลักษณะทั่วไป : เหมือนปลาเสือตอลายใหญ่จากอินโด แถบที่ 3 แบ่งเป็น 2 แถบย่อยทำให้รวมมีทั้งหมด 8 แถบ
• สีและลาย : ลำตัวสีเหลืองอ่อนคล้ายสีของกล้วย ลายสีดำจะมี 8 แถบเสมอ
• ราคา :  นิ้วละประมาณ 500 บาทขึ้นไป (ขนาดที่ขายมีตั้งแต่ 2 นิ้วขึ้นไป)
• จุดสังเกตุ :
  -ลายบนลำตัวปลาเสือตออินโดลายคู่จะมี 8 แถบเสมอ ส่วนปลาเสือตอลายใหญ่อินโดจะมี 7 แถบเสมอ
  -สีเหลืองอ่อนคล้ายกล้วยหอม สีอาจจะเปลี่ยนตามอารมณ์และสิ่งแวดล้อม (หรือที่เรียกกันว่า “สีไม่นิ่ง”)
  -ขอบลายสีดำจะเรียบและคมกว่าปลาเสือตอเขมร
  -ระหว่างลายที่ 4-5 และ 5-6 มักจะมีลอนด่าง หรือ มีเขม่าสีเข้ม (ดูภาพที่ 5)

ภาพที่ 5 : รอยด่างในปลาเสือตอลายคู่อินโด (ขอบคุณภาพจากคุณ Mofish_6)

ปลาเสือตอลายคู่อินโด (สุมาตรา)

• ชือภาษาอังกฤษ : Indo Tigerfish
• ชื่อย่อ : IT
• แหล่งที่มา : หมู่เกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนิเซีย
• ลักษณะทั่วไป : เหมือนปลาเสือตอลายคู่อินโดจากหมู่เกาะบอร์เนียว
• สีและลาย : ลำตัวสีเหลืองอมเขียว ลายสีดำจะมี 8 แถบเสมอ (ปลาเสือตอสุมาตราหาลายใหญ่ได้น้อยมาก)
• ราคา :  แพงกว่าปลาเสือตอลายคู่อินโดจากหมู่เกาะบอร์เนียว
• จุดสังเกตุ (ขอขอบคุณข้อมูลดีๆจาก พี่แชมป์ พีที อโรวาน่า) :
  – สี ปลาเสือตอสุมาตราจะเป็นลักษณะสีเหลืองอมเขียว สังเกตุง่ายๆจากหน้าผากของปลาจะมีสีเหลืองหรือสีเหลืองอมเขียว และความนิ่งของสีเมื่อเปรียบเทียบกับของทางบอเนียวจะดีกว่าค่อนข้างชัดเจน การดรอบของสีจะไม่ดำทั้งตัว แต่จะดรอบสีลงเล็กน้อยและมองเห็นลายบนตัวปลา ซึ่งจะพบเป็นส่วนมาก
  – เสือตอสุมาตรามีสีทองแดงในบางตัวเช่นกัน ดังนั้นจึงต้องใช้ลักษณะของข้อถัดไปในการสังเกตุเพิ่มเติม
  – ทรง ปลาเสือตอสุมาตรา จะมีลักษณะพิเศษคือ หน้าหัก (Spoon Head) และทรงกว้าง (High Body) หรือที่บ้านเราเรียกว่าทรงกระชับ จะสามารถพบได้ในเสือตอสุมาตราได้โดยบ่อยๆ และจะพบลักษณะของคางของปลาจะยื่นออกมาด้านล่าง
  – ลาย ลักษณะลายของเสือตอสุมาตรา ส่วนใหญ่จะไม่ค่อยพบลายหนาๆเท่าไหร่ จะพบลายบางๆเป็นส่วนมาก ลายที่ 5 ที่ผมเจอส่วนใหญ่เลยจะไม่แตก หรือมีช่องว่างเหมือนกับของบอเนียว และลายที่คอ(สร้อย)จะมีลักษณะเฉียงไปทางด้านหน้า
  – นิสัย ปลาเสือตอสุมาตราจะมีลักษณะค่อนข้างขี้สงสัย ไม่ค่อยกลัว ซึ่งจะมีลักษณะต่างกับของบอเนียวซึ่งจะคอยหลบหรือแนบอยู่ตามพื้นตู้

จุดสังเกตุปลาเสือตอสุมาตรา (ขอบคุณภาพจาก พีที อโรวาน่า)

ปลาเสือตอลายเล็ก

ปลาเสือตอลายเล็กกำลังเป็นที่นิยมมากในปัจจุบัน เนื่องจากราคายังค่อนข้างถูก สีสวย และ หาได้ง่ายในลุ่มแม่น้ำโขง และแม่น้ำหลายสายบริเวณภาคอีสาน นอกรมประมงสามารถเพาะพันธุ์ปลาเสือตอลายเล็กได้แล้วด้วย

• ชือภาษาอังกฤษ : Northern Thai Tigerfish
• ชื่อย่อ : NTT
• ลักษณะทั่วไป : เสือตอลายเล็กส่วนใหญ่ จะมีลำตัวที่ผอมเรียวยาวเมื่อเทียบกับลายใหญ่และลายคู่  ส่วนสันด้านหน้าจะค่อนข้างลาด ไม่ตั้งชันมาก เกล็ดจะมีขนาดใหญ่กว่าลายใหญ่และลายคู่
• สีและลาย : แถบสีดำบนลำตัวมี 6 แถบ ทั้ง 6 แถบมีความกว้างเท่าๆ กัน แต่จะมีขนาดบางกว่าเสือตอลายใหญ่และลายคู่  ลำตัวมีสีเหลืองสวยงาม ไม่มีปัญหาเรื่องตัวดำและสีไม่นิ่ง (ดูภาพที่ 6 ตัวล่าง)
• ราคา : นิ้วละประมาณ 100 บาทขึ้นไป (ขนาดที่ขายมีตั้งแต่ 2 นิ้วขึ้นไป)
• จุดสังเกตุ :
  -ลายบนลำตัวมี 6 แถบและขนาดเท่าๆ กันทั้ง 6 แถบ
  -แถบที่ 5 จะแยกไม่ติดกัน
  -เกล็ดหยาบและใหญ่

ภาพที่ 6 : เปรียบเทียบปลาเสือตอลายเล็ก ปลาเสือตอลายใหญ่ และ ปลาเสือตอลายคู่ (ขอบคุณภาพจาก lovefishclub.com)

ปลาเสือตอปาปัวนิวกีนี

ปลาเสือตอชนิดนี้ถูกนำเข้ามาจำหน่ายในประเทศไทยนานแล้วด้วยราคาที่สูงมาก แต่ไม่เป็นที่นิยม ราคาจึงลดต่ำลงมาเรื่อยๆ

• ชื่อภาษาอังกฤษ : New Guinea Tiger Fish
• ชื่อย่อ : NGT
• ลักษณะทั่วไป : มีรูปร่างคล้ายกับปลาเสือตอจากอินโดนีเชียแต่ยาวกว่า เกล็ดมีขนาดใหญ่และหยาบ เมื่อยังเล็กสีเหลืองที่ลำตัวจะเหลืองสดใสมาก
• สีและลาย : ลำตัวมีสีเหลือง ลายบนลำตัวมี 8 แถบ แถบลายสีดำจะดูเปรอะ เลอะเทอะ
• ราคา : นิ้วละ 500 บาทขึ้นไป
• จุดสังเกตุ : สีของลายดูเปรอะ ไม่เป็นระเบียบ ไม่เรียบคม ไม่สวยเท่าปลาเสือตอลายใหญ่ ลายคู่และลายเล็ก

ภาพที่ 7 : ปลาเสือตอปาปัวนิวกินี (ขอบคุณภาพจาก www.aro4u.com)

ปลากะพงลาย

ปลากะพงลายอยู่ในตระกูลปลาเสือตอ จึงมีส่วนคล้ายปลาเสือตออยู่ไม่น้อย หากคนหัดเลี้ยงปลาเสือตอใหม่ๆ ที่ยังดูปลาเสือตอไม่ชำนาญอาจแยกแยะไม่ออก และ ถูกหลอกว่าเป็นเสือตอได้ได้

• ชื่อภาษาอังกฤษ : Silver Tiger Fish และ American Tiger Fish
• ชื่อย่อ : AT
• ลักษณะทั่วไป : มีรูปร่างคล้ายกับปลาเสือตอชนิดอื่นๆ ในวงศ์นี้ แต่มีช่วงปากและรูปทรงลำตัวที่เรียวยาวและแหลมกว่าปลาเสือตอ
• สีและลาย : เกล็ดเป็นแบบละเอียด ลำตัวมีสีขาวเหลือบเงินแวววาว ลายแถบสีดำบนลำตัวมีขนาดเรียวเล็ก
• จุดสังเกตุ : วิธีดูปลากะพงลายแบบง่ายๆ คือ ให้ดูที่ลายแถบสุดท้ายบนหาง ถ้าลายจะขาดออกจากกัน ดูเป็นจุด 2 จุดดังในวงกลมสีแดง มันคือ.. ปลากะพงลายแน่นอนครับ!

ภาพที่ 8 : ปลากระพงลาย (ขอบคุณภาพจาก www.siamfishing.com)

ครับ…หวังว่าคงช่วยให้ดูปลาเสือตอได้เก่งขึ้นนะครับ  ผมเองก็ไม่ใช่คนที่ดูเก่งอะไร เพียงแต่ผมพยายามศึกษาและเอาข้อมูลมาแบ่งปันให้ทุกคนได้อ่านเป็นความรู้กัน เพื่อที่จะได้ไม่ต้องโดนพวกมิจฉาชีพหลอกเอา เช่นเอาปลากะพงลายมาหลอกขายเป็นปลาเสือตอบ้าง หรือเอาเสือตอลายเล็กที่มีขนาดของลายใหญ่กว่าปกติมาหลอกเป็นปลาเสือตอลายใหญ่ (มโนกันเป็นสายพันธุ์ใหม่ “ลายกลาง” เลยทีเดียว)

ย้ำนะครับว่านี่คือ วิธีดูปลาเสือตอ เบื้องต้น เท่านั้น จริงๆ ยังมีรายละเอียดอีกมากมายที่ผมไม่ได้กล่าวถึง และที่ผมไม่ทราบก็ยังมีอีกเยอะ ดังนั้นหากผิดพลาดประการใดต้องขออภัยไว้ ณ ที่นี้ด้วย ท่านใดมีคำแนะนำดีๆ ก็ขอให้มาแลกเปลี่ยนกันนะครับ

ขอให้ทุกคนมีความสุขกับการเลี้ยง ปลาเสือตอ มากๆ ครับ

ขอขอบคุณข้อมูลและภาพปลาเสือตอจาก :

–เสือตออินโด กับ เขมร แต่งกันอย่างไรครับ!!!  จาก http://gene-pool-aquarium.pantown.com

–สายพันธุ์ปลา จาก www.lovefishclub.com

–วงศ์ปลาเสือตอ จาก th.wikipedia.org

–สายพันธุ์ปลาเสือตอ โดยคุณ Mofish_6 จาก pantown.com

–www.siamfishing.com

–www.aro4u.com