ปลาเสือตอหอบ โรคที่เป็นอีกหนึ่งภัยร้าย ที่พรากชีวิตปลาเสือตอไปแล้วเป็นจำนวนนับไม่ถ้วน  ซึ่งโรคหอบในปลาเสือตอเป็นโรคที่เกิดขึ้นได้บ่อยๆ แต่เมื่อเป็นแล้วกลับรักษาให้หายได้ยาก ส่วนมากมักจะไม่รอด หลังจากที่ได้อ่านข้อมูลที่คุณ Dhanakrit Choonhachatchawankun  ได้แชร์เรื่อง เตือนภัย โรคหอบเสือตอในกลุ่ม คนรักปลาเสือตอ   ผมก็ได้ไปศึกษา หาข้อมูลเกี่ยวกับโรคนี้เพิ่มเติม จึงอยากแนะนำเพื่อนๆ ให้รู้จักโรค ปลาเสือตอหอบ ว่ามันมีสาเหตุมาจากอะไร และจะมีวิธีป้องกัน รักษาได้อย่างไร

อาการของโรค ปลาเสือตอหอบ

ปลาตัวไหนที่ป่วยเป็นโรคนี้ เราสามารถสังเกตุได้ จากพฤติกรรมที่ผิดเพี้ยนไปจากพฤติกรรมตามธรรมชาติของ ปลาเสือตอ รวมถึงสังเกตูจากลักษณะทางกายภาพที่ผิดปกติ ได้ง่ายๆ ดังนี้ :

1. โดยธรรมชาติของ ปลาเสือตอ จะไม่ลอยที่ผิวน้ำ มักชอบว่ายอยู่ใต้น้ำ หรือ หลบอยู่ตามตอไม้ มันจะออกมาก็ต่อเมื่อ มาหาอาหาร หรือ มีภัยคุกคาม ซึ่งหนึ่งในอาการของโรค ปลาเสือตอหอบ คือ จะออกมา ว่ายน้ำโชว์ตัว อย่างไม่อายและเกรงกลัวใดๆตัวที่มีอาการหนักๆ ก็จะ ลอยอยู่ที่ผิวน้ำ เลยทีเดียว
2. ลักษณะการหายใจ (เหมือนกับคนหอบ) ลักษณะคือ หายใจแรง เหงือกอ้าและมีรอยช้ำ ส่วน ปากจะอ้า หุบไม่ลง
3. ลักษณะทางกายภาพ ที่สามารถสังเกตุได้คือ “สี” เมื่อ ปลาเสือตอ ป่วยเป็นโรคหอบ ตัวที่ปกติมีสีดำๆ หรือ ตัวที่สีไม่นิ่ง เดี๋ยวดำเดี๋ยวเหลืองตามอารมณ์ จะเกิดปรากฏการณ์ สีนิ่ง เหลืองสวยเลยทีเดียว แต่ .. อย่าดีใจไปนะครับ เพราะนี่ คือ อาการของโรคหอบอย่างชัดเจน
4. จุดที่สังเกตุได้อีกอย่างคือมี ขี้ขาวๆ ติดอยู่ที่รูทวารหนัก (ขอบคุณข้อมูลจาก คุณ Thanakrit Choonhachatchawankun)

(ขอบคุณภาพ ปลาเสือตอหอบ(ตาย) จาก www.ninekaow.com)

สาเหตุของโรคปลาเสือตอหอบ

สาเหตุของโรคนี้ จะว่าไปแล้วมันก็คือพื้นฐานในการเลี้ยงปลาให้มีสุขภาพดีโดยทั่วๆ ไปนั่นแหละครับ เมื่อใดก็ตาม หากองค์ประกอบใดไม่สมบูรณ์ ย่อมจะมีผลต่อสุขภาพของปลาอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ โรค ปลาเสือตอหอบ เกิดมาจากสาเหตุดังต่อไปนี้ :

1. อุณหภูมิที่เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็วของน้ำ อันมีสาเหตุมากจากสภาพแวดล้อม ปลาเสือตอก็เหมือนคนนั่นแหละครับ ถ้าอากาศเปลี่ยนบ่อยๆ เดี๋ยวร้อนเดี๋ยวหนาว เราก็จะเป็นไข้ได้ง่ายๆ แต่ปลาเสือตอยิ่งหนักกว่าเราอีก ด้วยความที่ปลาเป็นสัตว์เลือดเย็น การปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมทำได้ช้ากว่าเรามาก อากาศและอุณหภูมิที่เปลี่ยนบ่อยๆ หรือเปลี่ยนอย่างเฉียบพลัน (เช่นการเปลี่ยนน้ำทีเดียวหมดตู้เป็นต้น) จึงมีผลกับมันมากครับ
2. อุณหภูมิของน้ำสูงเกินไป (อุณหภูมิที่เหมาะสำหรับการเลี้ยงปลาเสือตอคือ 28- 32 องศาเซลเซียส) ซึ่งส่งผลต่อระบบการทำงานในตัวปลา นอกจากนั้นการที่อุณหภูมิสูงขึ้น ทำให้ปริมาณออกซิเจนในน้ำลดลง จนถึงระดับที่ไม่เพียงพอต่อความต้องการของปลา (ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับจำนวนปลาที่กำลังแย่งออกซิเจนกันด้วย)
3. คุณภาพน้ำ แน่นอนที่สุด .. เมื่อคุณภาพน้ำต่ำ ปลาสามารถเป็นได้ทุกโรคเลยครับ ไม่ใช่แค่โรคหอบเท่านั้น
4. ความเครียดของปลา อันมีสาเหตุมากจาก ความหนาแน่นของปลาที่มีมากเกินไป อุณหภูมิของน้ำ กินอาหารมากไป เป็นต้น

วิธีรักษาโรคปลาเสือตอหอบ

ถ้า ปลาเสือตอ ของคุณเป็นโรคหอบ ขอแสดงความเสียใจด้วยครับ .. โอกาสรอดมีน้อยมาก ปลาเสือตอที่เป็นโรคหอบส่วนใหญ่จะไม่รอด เพียงแต่ว่าจะตายช้าหรือตายเร็วเท่านั้นเอง ตัวที่รอดมาได้ก็กลายเป็นปลาพิการ ไม่สดชื่น ไม่ค่อยกิน (และในที่สุดก็ตาย)

ลองสังเกตุดู จะเห็นได้ว่า สาเหตุของโรคหอบ เกิดจาก สภาพแวดล้อม ทั้งสิ้น ดังนั้นจึงไม่มียารักษาโรคที่จะมารักษาได้ การรักษาจึงทำได้เพียงการช่วยปรับสภาพแวดล้อมให้ดีขึ้น เช่น :

1. เพิ่มปริมาณออกซิเจนในน้ำ เช่นเปิดออกซิเจนให้แรงขึ้น แยกปลาออกมา ลดจำนวนปลา เป็นต้น
2. ลดความเครียดของปลา เช่น ลดจำนวนปลา เป็นต้น
3. ปรับอุณหภูมิของน้ำให้เหมาะกับปลาเสือตอ (28-32 องศาเซลเซียส)
4. ลดอาหารให้น้อยลง
5. เพิ่มคุณภาพของน้ำ
6. สวดมนต์ขอให้ปลาหายเป็นปกติเร็วๆ

วิธีป้องกันโรคปลาเสือตอหอบ

เมื่อเรารู้แล้วว่า ปลาเสือตอที่เป็นโรคหอบ มักจะรอดยาก การรักษาไม่เป็นผล ดังนั้น เราจึงควรป้องกันไม่ให้ปลาเป็นโรคนี้จะดีกว่า  อย่าปล่อยให้มันเป็น เพราะเมื่อเป็นแล้ว..ไม่รอด

วิธีป้องกันโรค ปลาเสือตอหอบ จึงกลับมาสู่หลักพื้นฐานการเลี้ยงปลา คือ ดูแลรักษา สภาพแวดล้อมให้ดีและเหมาะสมกับปลานั่นเอง

1. คุณภาพน้ำ น้ำดี น้ำสะอาด ปลาที่ไหนก็ชอบครับ เพราะ ความสะอาดของน้ำส่งผลกับปลาในทุกๆด้านไม่ว่าจะ โตหรือไม่โต สวยหรือไม่สวย ป่วยหรือไม่ป่วย และ ตายหรือไม่ตาย การเปลี่ยนน้ำจึงควรทำเป็นประจำ บางคนทำทุกวัน บางคนทำทุก 2, 3, หรือ กี่วันก็ตาม ถ้าทำบ่อยก็ลดปริมาณน้ำในการเปลี่ยนแต่ละครั้งลง เช่นเปลี่ยนน้ำทุกวันวันละ 10 % ถ้าเปลี่ยนทุก 2 วันก็เปลี่ยน 20% เป็นต้น จะเปลี่ยนมากน้อย บ่อยขนาดไหน ขอให้ดูว่าน้ำสกปรก หรือ เหม็น ขนาดไหน สกปรกมากก็เปลี่ยนให้ถี่ขึ้นหรือปริมาณมากขึ้น อ้อ.. อย่าลืม ห้ามเอาน้ำประปาที่ออกมาจากก๊อกสดๆ ให้ปลานะครับ น้ำที่นำมาใช้ควรผ่านกรองคลอรีนหรือใส่ถังเก็บไว้แล้ว 2-3 วัน
2. รักษาระดับอุณหภูมิ อุณหภูมิที่เหมาะสมสำหรับปลาเสือตอคือ 28-32 องศาเซลเซียส หาเทอร์โมมิเตอร์มาติดไว้และควบคุมอุณหภูมิให้เหมาะสม  เวลาเปลี่ยนน้ำต้องระวังความแตกต่างระหว่างน้ำที่เติมลงไปกับน้ำที่อยู่ในตู้ อย่าให้ต่างกันเกิน 3 องศาเซลเซียส เพราะจำทำให้ปลาน็อคได้ครับ หรือจะให้ดีใช้ระบบน้ำที่มีการถ่ายและเปลี่ยนน้ำตลอดเวลา คือ จะมีน้ำไหลทิ้ง และ เติมลงใหม่ในอัตราที่เท่ากัน แบบปริมาตรเท่าฉี่แมวตลอดเวลา การทำแบบนี้จะได้น้ำใหม่ สะอาดเข้าไปและน้ำเสียไหลออกเสมอ คุณภาพน้ำจะดี อุณหภูมิก็ค่อนข้างคงที่ ไม่เปลี่ยนแปลงมากเกินไป (แต่มันจะเปลืองค่าน้ำหน่อยครับ)
3. หมั่นล้าง และ ทำความสะอาดอุปกรณ์กรองน้ำด้วยครับ ใยแก้ว ก็ควรเปลี่ยนบ่อยๆ
4. ในการเลือกซื้อปลา มีข้อแนะนำดังนี้
   1. ห้ามเลือกปลาที่สีดี นิ่งไม่มีเปลี่ยน นั่นคือ คุณได้ปลาเป็นโรคไปเสียแล้ว ปลาที่ดีควรปรับสีได้ นั่นคือเวลาที่อยู่เฉยๆอาจจะไม่สวยมาก แต่พอลองเอาปลาใหญ่ไปไล่สีจะ ปลาจะปรับสีจนสมบูรณ์ (***ปลาที่ป่วยจะไม่ปรับสี สีจะเหลืองตลอดเวลาการที่เสือตอปรับสีไปมานั่นบ่งบอกถึงการกระตือรื่อร้น ระแวง และ ป้องกันตัว ถือเป็นปลาที่เเข็งเเรง)
   2. ห้ามเลิอกปลาที่ลอยนิ่งๆ อาการหอบจะค่อยกำเริบ ลักษณะคือ ปลาดูซึมๆ อาการเเรกจะเฉยๆ ไม่ต่างจากปลาปกติเท่าไหร่ *** จึงขอแนะนำให้เลือกปลาที่ซนๆ ดุๆ ดูง่ายๆ คือ เวลาเอาปลาไปล่อกับปลาใหญ่ ปลาจะสู้ เหมือนปลากัด **ย้ำเหมือนปลากัด** นั่นคือปลาที่แข็งแรง แล้วเกือบ 100%ของปลาที่ดุ สีจะดี นั่นคือ มันไม่ค่อยกลัวปลาตัวอื่น ปลาที่เป็นโรคจะไม่สู้เลย ทำหน้าทำตาเบื่อโลก นิ่งเหมือนเดิม

หวังว่าเพื่อนๆ คนรักปลาเสือตอ คงได้ประโยชน์บ้างไม่มากก็น้อยจากการอ่านบทความนี้

สำหรับโรคอื่นๆ ผมแนะนำให้อ่านบทความ โรคในปลาเสือตอ เพิ่มเติมครับ

และสุดท้ายนี้ .. ขอให้มีความสุขกับการเลี้ยงปลาเสือตอครับ

ขอขอบคุณ : ภาพปลาเสือตอหอบจาก http://www.ninekaow.com

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : http://aqua.c1ub.net/forum/lite.php?topic=62353.0

http://www.ninekaow.com/wbs/?action=view&sub=06&id=0000983

http://www.pantown.com/board.php?id=2888&area=4&name=board2&topic=2605&action=view